Việc giáo dục giới tính có thể diễn ra ở trường lớp, nhưng các trẻ vị thành niên có thể không lắng nghe hoặc không hiểu được những thứ mà các em cần biết. Bằng cách củng cố và kết hợp những gì trẻ học được ở trường, cha mẹ có thể giúp trẻ có được quyết định đúng đắn.
Dưới đây là những gợi ý để cha mẹ có thể chuẩn bị trước khi nói chuyện với con về các vấn đề có liên quan đến giới tính và tình dục.
Nên giáo dục giới tính hoặc nói chuyện về tình dục với con sớm
Đừng trì hoãn việc thảo luận với con về tình dục cho đến khi trẻ bắt đầu có người yêu. Trẻ từ 10 đến 12 tuổi ít có những phản ứng phòng thủ hơn và sẵn sàng nói ra những gì chúng nghĩ trong đầu. Trẻ cũng ít lúng túng khi hỏi và trả lời những câu hỏi giả định hơn là các trẻ trả lời dựa trên kinh nghiệm hay mong đợi của mình. Nếu bạn đợi đến lúc trẻ 15, 16 tuổi mới nói chuyện với con về tránh thai thì có thể trẻ sẽ cảm thấy bạn đang buộc tội trẻ rằng trẻ có quan hệ tình dục hoặc bạn đang xâm phạm sự riêng tư của trẻ.
Không bao giờ là quá trễ để bạn và con nói chuyện với nhau về tình dục. Nếu bạn chưa bao giờ giáo dục giới tính cho con, hoặc nói chuyện với con về vấn đề tình dục thì hãy bắt đầu bằng việc nói rằng “Chúng ta chưa bao giờ nói về chuyện này trước đó, con lớn nhanh quá nên mẹ không kịp nhận ra. Đó là lỗi của mẹ và mẹ muốn bắt đầu nói chuyện với con từ bây giờ.”
Luôn cố gắng trả lời những câu hỏi của trẻ theo khả năng của bạn để khi trẻ lớn lên, trẻ vẫn giữ thói quen hỏi ý cha mẹ về những gì trẻ chưa rõ. Đó cũng là một trong những cách mà thông qua đó, bạn giáo dục cho trẻ về nhiều vấn đề mà tuổi thanh thiếu niên hay gặp phải.
Đừng cố gắng nói hết mọi thứ chỉ trong một lần
Nói chuyện với con mỗi ngày là cách tự nhiên nhất khi giáo dục giới tính cho con
Nếu bạn muốn con mình nhìn nhận tình dục là bình thường, không đáng sợ cũng không phải là quá thú vị thì cách tự nhiên nhất là nói chuyện với con mỗi ngày. Các chương trình TV, tạp chí hay lời khuyên trên báo chí, thậm chí là những câu chuyện tầm phào cũng là cơ hội để thảo luận về các giá trị và hành vi tình dục. Đừng nói quá nhiều thông tin với trẻ. Nếu con bạn hỏi câu hỏi nào, thì hãy trả lời câu hỏi đó và hỏi lại xem chúng muốn biết thêm gì nữa không. Mục tiêu đầu tiên của bạn là hiểu được con mình đã biết những gì và hiểu sai những gì; mục tiêu thứ hai mới là cho con hiểu rằng nói chuyện về tình dục là bình thường. Cách tốt nhất để gần gũi với con là quan tâm đến ý kiến của trẻ về các chủ đề này.
Tôn trọng sự riêng tư của con trẻ
Trẻ càng lớn thì khao khát riêng tư càng cao, và tình dục cũng không ngoại lệ. Trẻ không muốn bạn xem ngăn kéo bàn học phòng trẻ, không muốn bạn tò mò vào những suy nghĩ riêng tư của trẻ. Nếu một lúc nào đó, trẻ tâm sự riêng với bạn về những ý nghĩ, tưởng tượng của trẻ về tình dục, bạn cũng không nên nói với chồng mình hoặc bạn bè thân của bạn những gì trẻ nói. Hãy để con quyết định ai là người mà con muốn và không muốn biết về cảm xúc của mình, cha mẹ nhé!
Những quy tắc bảo mật là của cả bạn và con. Nếu bạn cảm thấy thoải mái để nói với con kinh nghiệm của bạn thì nói, nhưng nếu bạn không thoải mái thì thôi. Bạn và con cần có những cuộc đối thoại hữu ích, nhiều thông tin về tình dục mà không đi quá sâu vào chi tiết.
Nhấn mạnh những điều sau khi giáo dục giới tính cho con
Khi giáo dục giới tính cho con, cha mẹ hãy nhấn mạnh những nguy cơ:
- Quan hệ tình dục không an toàn, dù chỉ 1 lần cũng có thể mang thai. Cách duy nhất để ngăn ngừa việc mang thai là không quan hệ tình dục hoặc quan hệ tình dục an toàn bằng cách sử dụng các biện pháp tránh thai, đặc biệt là các biện pháp tránh thai an toàn. Nhưng không có biện pháp nào là hiệu quả 100%. Thanh thiếu niên trẻ tuổi ít sử dụng biện pháp tránh thai hơn những trẻ lớn hơn.
- Mang thai khi trẻ còn nhỏ nguy hiểm cả về thể xác lẫn tâm lý. Người mẹ càng trẻ tuổi thì việc mang thai và sinh nở càng phức tạp, đứa con sinh ra có thể nhẹ kí, hay ốm và chậm phát triển. Hầu hết trẻ vị thành niên khi mang thai ngoài ý muốn đều không muốn có con và nếu có, họ cũng ít khi cưới. Nếu người mẹ trẻ quyết định phá thai thì tỉ lệ nguy hiểm cũng cao, họ cũng chưa sẵn sàng để chấp nhận mình có thai và do đó trì hoãn việc đi khám bác sĩ.
- Nguy cơ nhiễm các bệnh lây qua đường tình dục (STDs) ở thanh thiếu niên cao. Những bệnh này có thể gây vô sinh hoặc những vấn đề về sức khỏe khác. Việc quan hệ tình dục lúc này có thể giảm cơ hội có con sau này. Cách duy nhất để tránh STDs là không quan hệ hoặc phải sử dụng bao cao su.
Hãy dạy con rằng, trẻ cần biết nói “không” với việc quan hệ tình dục cho đến khi trẻ đủ tuổi, đây là một việc rất quan trọng đối với sức khỏe và tương lai của trẻ. Trẻ cần hiểu rằng quan hệ tình dục không chứng tỏ rằng trẻ hấp dẫn hay quyến rũ, thay vào đó, trẻ có thể bộc lộ tình cảm bằng việc ôm, hôn hoặc nắm tay, cùng nhau đi ngắm cảnh. Đó là những điều tuyệt vời cho mọi lứa tuổi, chứ không nhất thiết là phải có tình dục.
- Talking to Your Teen About Sex. Đọc thêm tại: <https://www.psychologytoday.com/blog/you-and-your-adolescent/201102/talking-your-teen-about-sex>. [Ngày 22 tháng 7 năm 2015]
- 10 Tips for Talking to Teens About Sex — Without Embarrassing Them. Đọc thêm tại: <http://health.howstuffworks.com/pregnancy-and-parenting/teenage-health/10-tips-for-talking-to-teens-about-sex.htm#page=0>. [Ngày 22 tháng 7 năm 2015]
- Sex education: Talking to your teen about sex. Đọc thêm tại: <http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/sexual-health/in-depth/sex-education/art-20044034?pg=1>. [Ngày 22 tháng 7 năm 2015]