Phương pháp dạy con của các gia đình có thể vô cùng khác nhau. Tuy vậy, ít bố mẹ để ý rằng biết nói “không” với con phù hợp cũng là một phần không thể thiếu trong cách dạy con thông minh để rèn tính kỷ luật cho con đấy bố mẹ.
Nuông chiều có phải là cách dạy con tốt?
Nói với con: “Không, con không được làm vậy, con không được ăn cái đó…” hay đặt ra giới hạn cho con và kiên quyết thực hiện sẽ giúp trẻ biết cách tuân theo những chuẩn mực cư xử bố mẹ yêu cầu. Ngược lại, nếu bạn sử dụng phương pháp dạy con quá dễ dãi như cho trẻ mọi thứ trẻ muốn, cho trẻ làm bất cứ thứ gì trẻ thích và cho phép trẻ chỉ nghĩ cho bản thân mình, trẻ sẽ bị hư.
Về ngắn hạn, nuông chiều con sẽ khiến bạn thấy vui vì bạn không phải đối mặt với những khó khăn của việc đặt giới hạn cho con. Bạn sẽ không phải “đánh vật” với con, sẽ cảm thấy vui khi mua cho con nhiều đồ chơi này nọ, và con cũng sẽ vui vì muốn gì được nấy. Nhưng về lâu dài, việc nuông chiều con không phải là cách nuôi dạy con thông minh, sáng suốt đâu nhé! Việc nuông chiều sẽ khiến cả bạn và con đều không vui. Trẻ sẽ trở nên hoàn toàn bất hợp tác và đòi hỏi liên tục, khiến cuộc sống của bạn gặp nhiều áp lực hơn, và con lại ngày càng cảm thấy bất mãn phần lớn thời gian. Không chỉ vậy, trẻ sẽ không còn có bạn nữa, vì trẻ không biết chia sẻ, đợi đến lượt mình chơi hay tuân theo luật của trò chơi.
Những cha mẹ nuông chiều con thường làm vậy vì thương con, và những cha mẹ đặt ra giới hạn, quy định nhưng lại không tuân theo triệt để cũng làm vậy vì lý do tương tự. Do đó khi bạn thấy bạn bè hoặc người thân nói rằng bạn chiều con quá, thì hãy dừng lại một chút và nhìn lại cách bạn đang quản lý con. Hãy cân nhắc việc chiều con có thể làm hại gì đến con, và hãy tự nhắc nhở mình rằng việc chiều con không phải là cách duy nhất để bày tỏ tình thương với con.
Hãy nói “không” với mong muốn của con
Việc bạn quyết định có tiếp tục nuông chiều con hay không là hoàn toàn tùy thuộc ở bạn, nhưng nếu bạn quyết định chuyển hướng sang một cách rèn luyện kỷ luật cân bằng và nhất quán hơn, bạn sẽ thấy việc này cũng không quá khó. Hãy tự nhắc mình mỗi ngày, rằng việc đặt ra quy định và giới hạn là để tốt cho con, sẽ giúp con tự biết kiểm soát cảm xúc và biết nghĩ cho người khác. Bắt đầu bằng việc nói “không” với con. Chắc chắn trẻ sẽ giận dữ – suy cho cùng, bé đang rất thích được nuông chiều như bây giờ – nhưng hãy kiên định “giữ vững lập trường”. Bạn có thể buộc con lựa chọn, thay vì chấp thuận hết tất cả các yêu cầu của con. Ví dụ “Mẹ yêu con, nhưng con chỉ được mua 1 trong 3 hộp đồ chơi đó thôi. Con chọn cái nào?” Bạn cũng có thể bắt đầu giao cho con những trách nhiệm nho nhỏ với người khác, như dọn dẹp quần áo phụ chị, hoặc đem bánh qua nhà ngoại… Trẻ sẽ dần dần thích nghi với những tiêu chuẩn bạn đề ra, và khi đó hay khen con, nói con biết bạn hài lòng như thế nào về việc làm của con. Việc khen thưởng (củng cố tích cực) cũng là một phương pháp dạy con luôn cho hiệu quả tốt.
Richard Woolfson, 2015, Your preschooler bible, 2nd edtion, Octopus Publishing Group, UK, page 133
