Khen thưởng là một cách điều chỉnh hành vi của trẻ 5 -12 tuổi rất hay mà cha mẹ nên áp dụng. Cha mẹ chọn 1 – 2 hành vi mà cha mẹ muốn trẻ thay đổi và chọn một phần thưởng mà trẻ thích để khuyến khích trẻ. Đây là một cách dạy con tốt, đơn giản mà hiệu quả lắm mẹ ạ!
Khuyến khích trẻ 5 -12 tuổi làm theo hành vi tốt
Để điều chỉnh hành vi của trẻ 5 -12 tuổi và khuyến khích trẻ thực hiện các hành vi tốt, cha mẹ có thể sử dụng biện pháp khen thưởng. Trẻ em cần biết rằng hành vi sai trái là không được phép và những hành vi tốt sẽ được khen thưởng. Điều này sẽ giúp trẻ học và duy trì các kỹ năng mới trong cuộc sống của mình.
Đây là cách dạy con tốt nhất mà cha mẹ có thể áp dụng với trẻ em lớn hơn 2 tuổi và có thể mất khoảng 2 tháng để giúp trẻ làm quen với hành vi mới. Ngoài ra, tính kiên nhẫn và lưu lại nhật kí hành vi cũng có thể giúp ích cho cha mẹ đấy.
Xem xét hành vi mới và phần thưởng cho trẻ: Chọn 1 – 2 hành vi mà cha mẹ muốn trẻ thay đổi (ví dụ, thói quen trước khi đi ngủ, đánh răng hoặc cất đồ chơi) và chọn một phần thưởng mà trẻ thích để khuyến khích trẻ làm theo mong muốn của cha mẹ.
Chẳng hạn, nếu cha mẹ muốn trì hoãn giờ đi ngủ của trẻ nửa tiếng, phần thưởng tốt là kể chuyện thêm cho trẻ vào giờ đi ngủ, hoặc một món ăn vặt mà trẻ ưa thích; đối với những trẻ lớn hơn, cha mẹ có thể giúp trẻ đạt được điểm tốt để có một món đồ chơi đặc biệt, một đặc ân hoặc một số tiền nhỏ.
Giảng giải cho trẻ về các hành vi cha mẹ mong muốn và khen ngợi nếu trẻ làm theo những hành vi đó. Chẳng hạn, cha mẹ có thể đề nghị: “Nếu con mặc đồ ngủ và đánh răng trước khi chương trình truyền hình kết thúc, con có thể được ngồi chơi thêm nửa giờ sau đó”. Cha mẹ chỉ nên yêu cầu trẻ thực hiện các hành vi một lần và nếu trẻ làm theo những yêu cầu này thì hãy khen thưởng cho trẻ nhé.
Ngoài ra, cha mẹ cũng có thể giúp trẻ nếu cần thiết nhưng đừng quá liên quan đến hành vi của trẻ, vì bất kỳ sự chú ý từ cha mẹ (ngay cả những chú ý tiêu cực) cũng có thể là sự khen thưởng đối với trẻ, trẻ có thể thích thú với sự chú ý của cha mẹ thay vì một phần thưởng đã đề ra ban đầu.
Với cách dạy con như thế này, cha mẹ sẽ tránh được những cuộc xung đột với trẻ. Tuy nhiên, cần lưu ý là trẻ sẽ không bị trừng phạt nếu trẻ không làm theo yêu cầu của cha mẹ, nếu không làm theo thì chỉ đơn giản là trẻ không nhận được phần thưởng từ cha mẹ mà thôi.
Những cách khen thưởng khi bé có hành vi tốt
Vượt qua thử thách về thời gian (là phương pháp tốt nên được áp dụng cho những trẻ chậm chạp): Yêu cầu trẻ làm một nhiệm vụ. Cha mẹ nên thiết lập thời gian cho trẻ và nếu nhiệm vụ được làm xong trước khi đồng hồ reo chuông, trẻ sẽ được nhận một phần thưởng.
Tuy nhiên, để quyết định lượng thời gian cung cấp cho trẻ, cha mẹ cần tính toán lượng thời gian tốt nhất để thực hiện nhiệm vụ và cho trẻ thêm 5 phút.
Tham gia trò chơi hành vi tốt (là cách tốt để dạy cho trẻ một hành vi mới): Cha mẹ hãy viết một danh sách ngắn các hành vi tốt trên một biểu đồ và đánh dấu lên biểu đồ một ngôi sao mỗi khi cha mẹ nhìn thấy trẻ có hành vi tốt. Sau khi trẻ đạt được một số lượng nhỏ ngôi sao (tùy thuộc vào độ tuổi của trẻ), cha mẹ hãy tặng cho trẻ một phần thưởng.
Đánh dấu điểm cộng (cho hành vi tốt)/ điểm trừ (cho hành vi xấu) thông qua hành vi của trẻ: Trong một thời gian ngắn (khoảng 1 giờ), cha mẹ nên đánh dấu một điểm cộng lên biểu đồ hoặc trên bàn tay trẻ mỗi khi thấy trẻ thực hiện một hành vi tốt.
Chẳng hạn, cha mẹ nên đánh dấu cộng lên biểu đồ khi thấy trẻ đang chơi yên lặng, giải quyết một vấn đề mà không có sự cạnh tranh hoặc đánh nhau, thu dọn đồ chơi hoặc đọc một quyển sách. Sau khi trẻ có một số lượng nhất định các điểm cộng trên bản đồ, cha mẹ nên tặng cho trẻ một phần quà.
Bên cạnh đó, cha mẹ cũng có thể đánh dấu điểm trừ lên biểu đồ mỗi khi thấy trẻ có những hành vi xấu. Lưu ý: Chỉ nên tặng phần quà nếu số điểm cộng trên biểu đồ nhiều hơn điểm trừ cha mẹ nhé.
Phát triển thời gian yên tĩnh (thường hữu ích khi cha mẹ đang làm bữa ăn tối): Yêu cầu trẻ chơi một mình hoặc chơi với các anh chị ruột một cách yên tĩnh trong một thời gian ngắn (khoảng 30 phút).
Cha mẹ nên thường xuyên kiểm tra trẻ (mỗi 2 đến 5 phút, phụ thuộc vào độ tuổi của trẻ) và tặng cho trẻ một phần quà hoặc một vật lưu niệm sau vài phút trẻ yên lặng hoặc chơi tốt.
Sau đó, cha mẹ dần dần kéo dãn thời gian kiểm tra trẻ (từ việc kiểm tra hành vi của trẻ sau 2 – 5 phút, hãy kéo dãn và kiểm tra sau 30 phút), nhưng vẫn tiếp tục tặng quà cho mỗi khoảng thời gian trẻ yên lặng và chơi tốt.
Như vậy, với cách điều chỉnh hành vi của trẻ tích cực như vầy, trẻ sẽ có xu hướng thực hiện những hành vi tốt mà cha mẹ mong muốn, bên cạnh đó, tính cách của trẻ cũng sẽ được rèn giũa qua từng ngày nếu như cha mẹ có cách dạy dỗ phù hợp.
- Edward L. Schor, MD, FAAP, 2004, Caring for Your School-Age Child Ages 5 to 12, 3th edn, Bantam Books, USA.
- What you can do to change your child’s. Đọc thêm tại: <http://familydoctor.org/familydoctor/en/kids/behavior-emotions/child-behavior-what-parents-can-do-to-change-their-childs-behavior.printerview.all.html>. [Ngày 13 tháng 2 năm 2015].
