Khi bụi hoặc những dị vật nhỏ khác rơi vào mắt, nước mắt thường có nhiệm vụ làm trôi chúng ra ngoài. Nhưng nếu trẻ em bị một tai nạn nghiêm trọng gây tổn thương mắt, mẹ cần đưa bé đến phòng cấp cứu gần nhất để được xử lý kịp thời.
Triệu chứng và dấu hiệu của tổn thương mắt
Không phải lúc nào cũng dễ dàng nhận biết một tổn thương mắt, nhất là đối với trẻ nhỏ. Vì vậy mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ ngay khi bé có các dấu hiệu dưới đây:
- Bé bị đau mắt nhiều hoặc có vấn đề về thị lực
- Bé có một vết cắt ngay mí mắt hay bị rách mí mắt
- Một mắt của bé không cử động bình thường như mắt bên kia
- Một mắt của bé có vẻ như hơi lồi ra so với mắt bên kia
- Con ngươi của bé có hình dạng hoặc kích thước khác thường
- Có máu trong phần tròng trắng của mắt bé
- Có vật lạ trên mắt bé hay dưới mi mắt bé mà không tự trôi ra ngoài được.
Cách xử lý khi bé bị tổn thương mắt
Khi mắt bé bị dính hóa chất:
- Mắt của bé có thể bị phỏng bởi hóa chất và nhiệt độ. Khi hóa chất bị rơi vào mắt, cơn đau sẽ kích thích bé nhắm mắt lại. Điều này vô tình giữ các chất này vào sát mắt bé hơn, vì thế mắt bé sẽ bị tổn thương nghiêm trọng hơn.
- Khi bị hóa chất rơi vào mắt, mẹ nên rửa sạch mắt cho bé ngay lập tức với nước bằng cách cho nước trong vòi tự chảy vào mắt, sau đó đưa bé đến phòng cấp cứu ngay.
Khi có dị vật rơi vào mắt bé:
- Khi bé bị các dị vật nguy hiểm như một mẩu kính hay mẩu kim loại dính vào mắt, mẹ cần gọi cấp cứu hoặc đưa bé đến bệnh viện ngay lập tức. Bên cạnh đó, mẹ hãy che mắt bị tổn thương của bé lại bằng một chiếc cốc nhỏ để giảm tất cả các áp lực có thể tác động lên mắt bé nhé.
- Nếu dị vật không quá nguy hiểm dây vào mắt bé, như bụi bay vào mắt phải làm sao? Tốt nhất mẹ cố gắng đừng cho bé dụi mắt để tránh tổn thương giác mạc. Nếu như sau vài lần chớp mắt mà vật lạ không tự trôi ra, mẹ hãy rửa tay thật sạch sau đó dùng tay nhẹ nhàng mở mắt bé ra để thử xác định vị trí của vật lạ. Nếu thấy dị vật dính sâu vào mắt, mẹ đừng cố gắng lấy chúng ra mà hãy đưa bé đến bệnh viện ngay.
Nếu mẹ có thể nhìn thấy các vật lạ này nổi lên, hãy sử dụng một miếng gạc bằng cotton hoặc cạnh của một miếng vải sạch nhẹ nhàng chạm vào dị vật để loại bỏ nó. Nếu vẫn không thể loại bỏ dị vật, mẹ có thể thử loại bỏ dị vật bằng nước ấm, cách dễ nhất mẹ có thể làm là đổ nước từ từ vào các khóe mắt của bé. Nếu sau khi đã áp dụng những biện pháp này mà vẫn không thể loại bỏ được dị vật, mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ để được giúp đỡ.
Khi bé bị cắt trúng mí mắt:
Những vết cắt nhỏ sẽ lành nhanh chóng và dễ dàng, nhưng những vết cắt sâu hơn đòi hỏi phải được chăm sóc y tế và có thể sẽ phải khâu vết thương. Ngay cả khi vết cắt nhỏ, mẹ cũng nên kiểm tra kỹ để chắc rằng bé không bị cắt trúng mép của mí mắt hay gần khóe mắt. Nếu như vết cắt ở gần những chỗ đó, hãy đưa bé đến bệnh viện ngay lập tức.
Khi bé bị cắt trúng mi mắt, mẹ có thể làm theo một số hướng dẫn sau đây:
- Không rửa vùng mắt bị tổn thương của bé dưới vòi nước
- Không lấy vật lạ bị kẹt trong mắt bé ra
- Không cho bé dụi mắt và không đè lên mắt bé
- Không cho bé sử dụng thuốc giảm đau như aspirin, ibuprofen hoặc các loại thuốc kháng viêm khác. Những loại thuốc này có tác dụng làm chậm quá trình cầm máu do đó có thể làm bé chảy máu nhiều hơn đấy.
- Nhẹ nhàng đặt một miếng chắn che phủ vùng mắt. Mẹ có thể dùng một chiếc ly giấy úp vào vùng mắt bé, chiếc ly sẽ có vai trò như một miếng bảo vệ cho đến khi mẹ đưa bé đến cơ sở y tế.
- Sau khi đã bảo vệ mắt, đưa bé đến cơ sở y tế để được chăm sóc ngay lập tức.
Khi bé bị bầm mắt, dập mắt
Bé bị bầm mắt là do sự xuất huyết bên dưới vùng da mắt. Đôi khi đôi mắt bé bầm tím có thể do một tổn thương nghiêm trọng như nứt sọ, nhất là khi cả hai mắt bé đều bị bầm hoặc khi bé bị chấn thương ở đầu trước đó.
Tuy đa số các tổn thương bầm mắt không nghiêm trọng, nhưng thỉnh thoảng cũng có một số tổn thương phối hợp khác trên mắt bé làm chảy máu bên trong mắt.
Mẹ hãy làm theo những hướng dẫn sau để chăm sóc khi bé bị bầm mắt nhé:
- Chườm khăn lạnh lên vùng mắt bị sưng của bé trong vòng 10-20 phút, mẹ nên chú ý để không ấn vào mắt bé nhé, chườm lạnh cho bé càng sớm càng tốt ngay sau khi bị chấn thương sẽ giúp bé giảm sưng đấy. Mẹ có thể tiếp tục sử dụng các miếng chườm lạnh trong vòng 24 – 48 tiếng sau đó chuyển sang chườm ấm.
- Kê thêm vào đầu bé một chiếc gối lúc bé ngủ, mẹ nhớ tránh không cho bé nằm đè lên phần mắt bị tổn thương nhé, vì nếu không mắt tổn thương sẽ bị sưng nhiều hơn.
- Nếu bé cảm thấy đau mẹ có thể cho bé uống thêm Acetaminophen (Acephen, Actamin, Feverall, Mapap, Q-Pap), không nên cho bé uống Aspirin hay Ibuprofen vì có thể làm cho bé chảy máu nhiều hơn.
- Tìm xem có máu trên tròng trắng hay các phần khác của mắt bé hay không. Nếu nhìn thấy máu ở những vùng này, mẹ hãy liên lạc với bác sĩ chuyên khoa mắt ngay lập tức nhé.
- Mẹ hãy đưa bé đến cơ sở y tế ngay nếu như bé có các triệu chứng về thị lực (nhìn mờ, nhìn một vật ra hai vật), mắt bị đau nhức dữ dội, chảy máu ở mắt hay thấy máu chảy ra từ mũi bé.
Phòng chống tổn thương mắt
Để giảm tối đa khả năng rủi ro gặp những tai nạn như thế với gia đình mình, mẹ hãy làm theo những hướng dẫn an toàn sau:
Giữ tất cả các hóa chất ngoài tầm tay của bé. Giữ các hóa chất như tẩy rửa, amoniac, các loại bình xịt, keo dán và tất cả các dung dịch làm sạch khác xa tầm tay của bé.
Lựa chọn đồ chơi cho bé thật kỹ càng. Mẹ nên tránh những đồ chơi có đầu nhọn hoặc bén, đặc biệt khi bé còn quá nhỏ và chưa nhận thức được về sự nguy hiểm. Đồng thời giữ cho bé tránh xa trò chơi phóng phi tiêu, các loại hạt nhỏ và các loại súng đồ chơi. Bên cạnh đó, mẹ hãy dạy cho những bé ở lứa tuổi mẫu giáo biết cách sử dụng kéo và bút chì một cách an toàn. Nếu bé còn quá nhỏ, tốt nhất mẹ đừng cho phép bé sử dụng những vật đó.
Lựa chọn môi trường vui chơi phù hợp cho bé. Không cho bé chơi gần máy cắt cỏ, vì trong khi vận hành máy có thể làm văng ra các viên đá và các vật khác. Đồng thời không nên để bé lại gần khi mẹ đang nhóm lửa hoặc sử dụng dụng cụ.
Mang đồ bảo hộ khi cho bé chơi các môn thể thao. Khi bé bắt đầu tham gia thể thao, mẹ hãy giúp bé mang đồ bảo vệ mắt phù hợp với môn thể thao đó.
Không nhìn trực tiếp vào mặt trời. Mẹ hãy dặn bé không được nhìn trực tiếp vào mặt trời, vì việc này có thể làm tổn thương đến mắt của bé (ngay cả khi đang đeo kính) đấy. Ngoài ra, không nên để bé nhìn trực tiếp hiện tượng nhật thực.
Không cho bé sử dụng đèn chiếu Laser. Không cho bé sử dụng đèn chiếu laser, nhất là với những loại đèn có bước sóng ngắn như đèn laser màu xanh lá, vì loại đèn này có thể hủy hoại mắt của bé và không thể phục hồi được, khiến cho bé bị mất thị lực ngay chỉ khi bị chiếu vào mắt vài giây. Ngay cả người lớn cũng nên cẩn thận khi sử dụng loại đèn này, tránh chiếu trực tiếp vào mắt của người khác.
Thắt dây an toàn cho bé khi ngồi trên ô tô. Khi sử dụng ô tô, mẹ nhớ là phải cài dây an toàn cho bé thật cẩn thận, không nên cho các bé dưới 12 tuổi ngồi ở ghế trước và hãy để những đồ vật sắt nhọn hoặc những đồ dùng không cần thiết phía sau của xe mẹ nhé.