Trẻ bị bạn bè xa lánh là một trong những rắc rối phổ biến của trẻ em cần sự can thiệp của cha mẹ. Vấn đề này do đâu mà có? Trẻ hành xử hung hăng hoặc phá phách, kỹ năng giao tiếp của trẻ kém có thể là những nguyên nhân ảnh hưởng đến các mối quan hệ bạn bè và tình bạn của trẻ đấy.
Khi trẻ gặp vấn đề với bạn bè
Sẽ có nhiều rắc rối nảy sinh ở trường học cần sự can thiệp của cha mẹ. Một trong những rắc rối phổ biến nhất là khi trẻ bị bạn bè tẩy chay.
Mối quan hệ bạn bè của trẻ em thường không thể tránh khỏi lúc vui lúc buồn. Dù vậy, cảm giác vui vẻ và an toàn trẻ có được khi tiếp xúc với bạn bè vẫn nhiều hơn những rắc rối xảy ra.
Tuy nhiên, đối với một số trẻ, mối quan hệ bạn bè thường xuyên gặp rắc rối. Nhiều trẻ bị bạn bè xa lánh rõ rệt. Số khác thì bị bạn bè làm lơ hoặc thờ ơ. Thậm chí có trẻ có nhiều bạn nhưng lại cảm thấy cô đơn và không vui vẻ.
Nếu con bạn đi học về với tâm trạng buồn bã và khóc lóc rằng “mọi người đối xử ác ý với con trong giờ giải lao và trong nhà ăn”, lúc đó hãy lưu ý rằng đôi khi trẻ chỉ có xích mích nhỏ với bạn bè và rồi mọi chuyện lại qua đi. Những lời trấn an của cha mẹ có thể xoa dịu trẻ trong những trường hợp này cho đến khi mọi thứ trở lại bình thường ở trường.
Tuy nhiên, nếu việc con bạn liên tục bị bạn bè xa lánh, bạn phải tỏ ra cho trẻ biết bạn thông cảm và hiểu với hoàn cảnh khó khăn của trẻ, và bạn sẽ giúp trẻ tìm ra cách để mọi việc khá hơn. Khẳng định với trẻ rằng bạn đứng về phía trẻ và sẽ giúp đỡ trẻ.
Vì sao mối quan hệ bạn bè lại quan trọng đối với trẻ em?
Những trẻ không xây dựng được mối quan hệ thân thiết với bạn bè là mối lo cho cả cha mẹ và thầy cô:
Thứ nhất, những trẻ này sẽ bỏ lỡ các cơ hội học hỏi kỹ năng giao tiếp cần thiết cho cuộc sống của trẻ. Đặc biệt là những kỹ năng cần để hình thành và duy trì các mối quan hệ xã hội và để giải quyết những mâu thuẫn xã hội, bao gồm việc giao tiếp, thỏa hiệp và xử trí.
Những trẻ thiếu thốn tình cảm bạn bè sẽ bỏ lỡ cơ hội bồi đắp sự tự tin của mình
Những trẻ thiếu thốn tình cảm bạn bè cũng sẽ bỏ lỡ cơ hội bồi đắp sự tự tin. Trẻ có ít lòng tin vào khả năng bản thân đạt được những mục tiêu cá nhân và do đó, dễ bị ngợp trước những thăng trầm trong giao tiếp xã hội.
Cuối cùng, trẻ em không có quan hệ bạn bè thường sẽ trải qua cảm giác đau khổ khi bị cô lập. Trường học có thể sẽ trở thành nơi không vui đối với trẻ. Trẻ cuối cùng sẽ nghỉ học hoặc bỏ học luôn. Hoặc, để tìm kiếm một nhóm bạn để chơi cùng, trẻ có thể sẽ dễ dàng bị dụ dỗ bởi những đứa trẻ phạm pháp hoặc nghiện thuốc.
Đặc điểm của những trẻ bị bạn bè tẩy chay và xa lánh
Những trẻ bị bạn bè tẩy chay và xa lánh là trẻ bị phần lớn bạn bè ghét và số ít bạn bè thích. Khoảng một nửa bé trai bị bạn bè xa lánh thường hung hăng. Trẻ đánh, đá hoặc xô đẩy người khác nhiều hơn những trẻ khác, và trẻ cũng có xu hướng hay phá phách và gây hấn hơn.
Tuy nhiên, không phải tất cả các bé trai bị bạn bè xa lánh đều hung hăng. 13% đến 20% trẻ bị nhút nhát và thích thu mình. Số còn lại thì gặp khó khăn trong việc giao tiếp với người khác. Hành động kỳ quặc, phá phách, thiếu chín chắn của trẻ kéo trẻ ra xa khỏi bạn bè.
Các bé gái thường ít hung hăng hơn các bé trai. So với bạn bè, các bé gái bị xa lánh thường có xu hướng muốn làm chủ người khác, thích thể hiện những cảm xúc tiêu cực, thích đề cập đến việc phạm luật, và kém kỹ năng giải quyết mâu thuẫn hơn các trẻ khác.
Do đâu trẻ bị bạn bè tẩy chay và xa lánh?
Sự tẩy chay có thể là phản ứng của một nhóm bạn đối với một người bị cho là khác biệt, cũng có thể là do kết quả của hành vi không phù hợp từ hai phía và cần phải được sửa đổi.
Khi cha mẹ phát hiện ra trẻ đang gặp rắc rối nghiêm trọng với bạn bè, cha mẹ nên tập trung vào vần đề tại sao chuyện đó lại xảy ra. Có một số nguyên nhân cho vấn đề này, cha mẹ cùng tham khảo nhé!
Sự tẩy chay có thể là phản ứng của một nhóm bạn đối với một người bị cho là khác biệt
Hành vi trong giao tiếp của trẻ. Nhiều trẻ hành xử hung hăng hoặc phá phách và vì thế, trẻ bị bạn bè tẩy chay và xa lánh. Các trẻ khác thì tự tách mình, tránh tiếp xúc với bạn bè, và từ đó, hạn chế khả năng kết bạn của bản thân.
Mỗi cách cư xử bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân gốc rễ khác nhau. Một nguyên nhân hợp lý là do thiếu kiến thức, kỹ năng giao tiếp hiệu quả. Một nguyên nhân tiềm năng khác là do trạng thái cảm xúc của trẻ.
Những trẻ cảm thấy lo âu hoặc sợ hãi về các mối quan hệ bạn bè thường hầu như không cư xử tốt được. Những khó khăn trong học hành cũng góp phần tạo nên cách cư xử trong giao tiếp kém hiệu quả. Những trẻ không chịu hòa mình tham gia vào các bài tập trong lớp học thường hay phá rối và chọc tức bạn bè.
Sự khác biệt. Sự tương đồng giúp trẻ dễ hòa nhập xã hội hơn. Ngược lại, trẻ có xu hướng bị xa lánh khi trẻ bị đánh giá là khác lạ so với bạn bè. Điều này xảy ra khi trẻ mang một tôn giáo khác hoặc giới tính khác, khi trẻ có ngoại hình không thu hút hoặc bị khuyết tật, hoặc khi trẻ là học sinh mới chuyển vào lớp.
Những rắc rối trong gia đình. Những rắc rối này có thể gây tác hại đến các mối quan hệ bạn bè và tình bạn của trẻ.
Ví dụ, những trẻ có cha mẹ ly hôn có thể biểu hiện những cảm xúc tức giận khi đi học, dần dần làm cho bạn bè xa lánh. Hoặc trẻ em sống trong gia đình có nhiều rắc rối, như cha mẹ nghiện rượu bia, sẽ không muốn dẫn bạn bè về nhà chơi, vì thế trẻ không có tình bạn thân thiết nào.
Quá khứ từng bị bạn bè xa lánh. Thậm chí khi trẻ đã thành công trong việc vượt qua hoàn cảnh khiến trẻ bị bạn bè xa lánh, thì quá khứ đó vẫn khó để xóa khỏi định kiến của người khác đối với trẻ.