Bệnh thủy đậu ở người lớn, chớ nên chủ quan

So với trẻ em, bệnh thủy đậu ở người lớn xảy ra ít phổ biến hơn. Tuy vậy, một khi đã mắc phải thì bệnh thường diễn tiến khá nghiêm trọng, mộ số trường hợp thậm chí có thể bị tử vong. Do đó ngay cả khi bạn có một sức khỏe vô cùng tốt cũng không nên quá chủ quan khi mắc bệnh thủy đậu.

Thủy đậu là bệnh truyền nhiễm do một loại vi – rút có tên là Varicella-zoster gây ra. Thông thường, nếu bạn đã bị thủy đậu một lần thì sẽ không (hoặc rất khó) bị lại lần nữa, tuy nhiên, những vi-rút này vẫn còn tồn tại rất lâu trong cơ thể, một ngày nào đó chúng có thể hoạt động trở lại và gây ra bệnh Zona.

Hầu hết trẻ em đều mắc thủy đậu vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời và tình trạng bệnh thường không đáng lo ngại. Tuy nhiên, đối với những người trên 12 tuổi hoặc những người có hệ thống miễn dịch suy yếu, thủy đậu có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng.

Con đường lấy truyền của thủy đậu

Bất cứ ai chưa bị thủy đậu hoặc chưa được chủng ngừa thủy đậu đều có khả năng mắc bệnh. Thủy đậu có thể dễ dàng lây lan từ người này sang người khác thông qua việc tiếp xúc với các dịch tiết bắn ra khi người bệnh ho hoặc hắt hơi. Bạn cũng có thể bị lây nhiễm khi tiếp xúc với quần áo, khăn trải giường hoặc các mụn nước bị rỉ dịch của người bị thủy đậu.

Thủy đậu thậm chí có thể lây lan trước cả khi các mụn nước xuất hiện từ 1-2 ngày. Nó vẫn còn lây nhiễm cho đến khi tất cả các mụn nước đã đóng vảy.

Những triệu chứng bệnh thủy đậu ở người lớn điển hình

Phát ban là một trong những triệu chứng bệnh thủy đậu ở người lớn điển hình. Đầu tiên, chúng có thể xuất hiện ở bụng, lưng, mặt sau đó lan ra khắp cơ thể như da đầu, miệng, cánh tay, chân và bộ phận sinh dục.

Trung bình mỗi lần phát ban có từ 250 – 500 đốm đỏ trên da, những đốm này xuất hiện thành cụm từ 2-4 ngày, sau đó phát triển thành những mụn nước, tiếp đó, những mụn nước này vỡ ra  để lại những vết thương hở, cuối cùng chúng đóng vảy tạo ra những vảy khô có màu nâu.

Trong một số trường hợp, mặc dù đã được tiêm ngừa vắc-xin phòng ngừa thủy đậu nhưng bạn vẫn có thể bị mắc bệnh. Tuy nhiên số lượng mụn nước sẽ ít hơn (chỉ dưới 30 nốt), bạn cũng sẽ hồi phục nhanh hơn so với những người chưa được tiêm vắc-xin.
Ngoài ra, khoảng từ 1-2 ngày trước khi phát ban, bạn có thể có một số triệu chứng như:

• Sốt từ 38^oC-39,4^oC)
• Nhức đầu
• Chán ăn
• Đau dạ dày
• Đau họng
• Cảm giác mệt mỏi.

Biến chứng của thủy đậu

Thủy đậu thường không quá nghiêm trọng và không để lại sẹo (trừ khi bị nhiễm khuẩn do trầy xước). Tuy nhiên, đối với các bé sơ sinh, người lớn hơn 12 tuổi, phụ nữ mang thai hoặc những người có hệ thống miễn dịch suy yếu (như người bị HIV/AIDS, ung thư, đang hóa trị, sử dụng Steriod trong thời gian dài) khi bị thủy đậu có thể gặp một số biến chứng nghiêm trọng như mất nước, các vấn đề về máu, viêm phổi, viêm não, hội chứng sốc ngộ độc, nhiễm trùng xương, khớp hoặc da,…

Chẩn đoán bệnh thủy đậu

Thông thường, việc chẩn đoán thủy đậu dựa trên những dấu hiệu phát ban, tuy nhiên trong một số trường hợp, bác sĩ có thể làm thêm một số xét nghiệm như:

• Xét nghiệm máu
• Kiểm tra kết quả mẫu cấy từ các vết thương để xác định rõ nguyên nhân.

Cách điều trị bệnh thủy đậu ở người lớn

Mục đích của việc điều trị chỉ nhằm mục đích giảm bớt các triệu chứng và giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn, các phương pháp thường dùng để điều trị các triệu chứng của bệnh thủy đậu gồm:

Hạ sốt

Bạn có thể sử dụng acetaminophen giúp hạ sốt, tuyệt đối không sử dụng aspirin hoặc ibuprofen cho người bị thủy đậu, vì sử dụng aspirin được cho là có liên quan đến việc gây ra hội chứng Reyes (đây là hội chứng có thể ảnh hưởng đến gan, não và có thể gây tử vong), còn ibuprofen có thể gây ra nhiễm trùng thứ phát.

Giảm ngứa

Khi bị thủy đậu, bạn có thể cảm thấy rất ngứa ngáy khó chịu. Để giảm bớt triệu chứng này, bạn có thể tắm với nước ấm và xà phòng trung tính hoặc bôi lên da các dung dịch làm dịu và làm ẩm như dung dịch calamine có bán ở các hiệu thuốc. Một số loại thuốc kháng histamine như Chlorpheniramine, fexofenadine… cũng có tác dụng giảm ngứa.

Ngoài ra bạn cần lưu ý một số điểm sau:

• Tránh gãi hoặc chà xát vùng bị ngứa vì có thể gây xước các mụn nước và có thể để lại sẹo sau này. Tốt hơn hết, bạn nên cắt ngắn móng tay để tránh làm da bị trầy xước.
• Mặc quần áo mát mẻ, sáng màu, chăn mền loại mềm, tránh mặc quần áo thô nhám, đặc biệt là len.
• Tránh tiếp xúc lâu với nhiệt độ và độ ẩm quá cao.

Tránh mất nước

Khi bị thủy đậu, điều quan trọng trong việc kiểm soát bệnh là phải uống nhiều nước để tránh tình trạng mất nước. Đồng thời hạn chế những thứ có thể làm đau miệng như thức ăn quá mặn, bạn có thể ăn các loại súp, tuy nhiên đừng ăn khi soup còn quá nóng.

Nếu thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao bị biến chứng, bác sĩ có thể kê cho bạn thuốc kháng virus như Aciclovir. Thuốc có hiệu quả nhất khi sử dụng trong vòng 24h sau khi các phát ban xuất hiện. Thuốc không thể chữa khỏi hoàn toàn thủy đậu tuy nhiên có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh.

Khi nào cần đến gặp bác sĩ?

Bạn nên đến gặp bác sĩ khi có các triệu chứng như:

• Sốt kéo dài hơn 4 ngày, sốt cao hơn 39^OC, đi lại khó khăn, cứng cổ, nôn mửa thường xuyên, khó thở, ho nhiều, khó thức dậy vào buổi sáng, lú lẫn…
• Chỗ phát ban hoặc bất kỳ bộ phận nào của cơ thể trở nên đỏ, nóng, nhạy cảm hoặc bắt đầu rỉ dịch (dịch đặc, đổi màu), những dấu hiệu này có thể là cho thấy bạn đã bị nhiễm trùng.

Trong trường hợp bạn thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao dễ gặp biến chứng khi bị thủy đậu (như lớn hơn 12 tuổi, hệ thống miễn dịch suy yếu, đang mang thai) bạn nên đến bệnh viện để được hỗ trợ giúp ngăn ngừa các biến chứng.

Cách phòng tránh bệnh thủy đậu

Cũng giống như ở trẻ em, cách tốt nhất để phòng tránh bệnh thủy đậu ở người lớn là chủng ngừa vacxin thủy đậu. Thuốc chủng ngừa thủy đậu rất an toàn và hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh. Hầu hết những người được chủng ngừa sẽ không bị bệnh thủy đậu, hoặc nếu có thì các triệu chứng thường nhẹ hơn so với những người khác.

Ngoài ra, nếu đang thủy đậu, bạn nên ở nhà và tránh tiếp xúc với mọi người xung quanh cho đến khi các nốt thủy đậu cuối cùng bị vỡ và đóng vảy (thường khoảng từ 5-6 ngày sau khi xuất hiện các nốt phát ban). Bạn cũng cần lưu ý đặc biệt tránh tiếp xúc với những người có nguy cơ gặp biến chứng cao khi bị thủy đậu.

Nếu một người nào đó trong gia đình bạn bị thủy đậu, bạn có thể giúp ngăn chặn sự lây lan của vi- rút bằng cách lau chùi các đồ vật trong nhà với dung dịch khử trùng đồng thời giặt giũ quần áo, chăn, ga, gối… của người mắc bệnh thường xuyên.