Cấu tạo tinh hoàn và quá trình sinh tinh ở nam giới

Tinh hoàn là một bộ phận thuộc hệ thống cơ quan sinh dục nam; có chức năng sản xuất tinh trùng (tế bào sinh sản của nam giới) và các hormone nam. Cấu tạo tinh hoàn bao gồm các bao cân trắng và ống sinh tinh.

>> Mách nhỏ danh sách phòng khám nam khoa uy tín tại Hà Nội cho các quý ông

Nam giới thường có 2 tinh hoàn hình bầu dục và nằm trong bìu, ngay giữa dương vật và hậu môn.

Cấu tạo tinh hoàn của nam giới

Mỗi tinh hoàn có trọng lượng khoảng 25 gr và dài từ 4 – 5 cm, đường kính 2 – 3 cm; được bao bọc bởi một nang xơ gọi là bao cân trắng. Các mô xơ trong bao cân trắng này chia cấu tạo tinh hoàn bên trong thành 200 – 400 thùy nhỏ hình nêm. Bên trong mỗi thùy nhỏ này lại chứa từ 3 – 10 ống sinh tinh cuộn xoắn lại với nhau.

Đây chính là nơi trực tiếp sản xuất ra tinh trùng. Ở gần về phía hậu môn của tinh hoàn có một lớp màng dày là nơi hội tụ của các ống sinh tinh và vách ngăn của các thùy lại với nhau, được gọi là trung thất của tinh hoàn.

Tinh hoàn chứa các nguyên bào được biệt hóa thành: (1) tinh trùng trưởng thành; (2) các tế bào hỗ trợ cho quá trình phát triển của tinh trùng gọi là tế bào Sertoli; và (3) các tế bào giúp sản sinh ra hormone testosterone gọi là tế bào Leydig (hoặc tế bào kẽ).

Giải phẫu cấu tạo tinh hoàn của nam giới

Ngay từ khi bé trai còn nằm trong bụng mẹ, các nguyên bào này đã di chuyển từ túi noãn hoàng đến tinh hoàn của thai nhi. Các tế bào Sertoli sẽ nằm xen kẽ rải rác với các tế bào biểu mô trong ống sinh tinh, (tương ứng với các tế bào hạt ở buồng trứng của cơ quan sinh dục nữ); còn các tế bào Leydig nằm ở phía dưới bao cân trắng, trong các vách ngăn giữa các ống sinh tinh (tương ứng với các tế bào kẽ tiết ra hormone ở buồng trứng của cơ quan sinh dục nữ).

Tế bào Leydig không có hình dáng nhất định và thường có nhiều hơn một nhân. Thậm chí số lượng và hình dạng của loại tế bào này còn biến hóa đa dạng giữa các loài động vật khác nhau. Các tế bào này thường chứa các hạt chất béo, sắc tố và các cấu trúc trong suốt như pha lê; và được bao bọc bởi rất nhiều mạch máu, mạch bạch huyết và dây thần kinh.

Sự khác biệt về mặt giới tính của thai nhi, tức hình thành tuyến sinh dục là tinh hoàn hay buồng trứng được quyết định bởi các gene chứa trong nhiễm sắc thể Y. Hormone testosterone và dẫn chất của nó là dihydrotestosterone đóng một vai trò rất quan trọng trong việc hình thành các cơ quan sinh dục ngoài của bé trai trong suốt 3 tháng đầu của thai kỳ, nhưng lại không thực sự tham gia vào quá trình hình thành nên bộ tinh hoàn.

Lúc đầu các tinh hoàn được hình thành trong khoang bụng của bé trai rồi mới từ từ tuột dần xuống bìu vào tháng thứ 7. Quá trình này được kích hoạt bởi các kích thích tố nam.

Có khoảng 2% trẻ nam có tinh hoàn chưa tuột xuống bìu khi mới sinh; tuy nhiên tình trạng này sẽ mau chóng tự khắc phục khi bé được 3 tháng tuổi. Quá trình sản xuất ra testosterone ở tinh hoàn của thai nhi sẽ được kích hoạt bởi một loại hormone có tên là human chorionic gonadotropin (hCG) do nhau thai tiết ra.

Vài tuần sau khi sinh, cơ thể bé trai sẽ ngừng tiết testosterone và các tế bào trong tinh hoàn cũng ngưng phát triển trong suốt giai đoạn thơ ấu. Đến tuổi dậy thì, não bộ sẽ điều khiển tuyến yên tiết ra các hormone sinh dục để kích thích sự phát triển của các tế bào này, khi đó tinh hoàn mới có khả năng sản xuất ra tinh trùng và các kích thích tố nam.

Quá trình sinh tinh ở nam giới

Cấu tạo cơ quan sinh sản nam

Các ống sinh tinh, nơi trực tiếp sản xuất ra tinh trùng, chiếm khoảng 90% thể tích của tinh hoàn. Ở trẻ nam, các ống này có cấu tạo đơn giản và chứa các tế bào sinh tinh non (nguyên bào tinh) và các tế bào Sertoli.

Khi bé trai trưởng thành, các ống này sẽ phát triển thành nhiều nhánh và sau một loạt các thay đổi gọi là quá trình sinh tinh, các nguyên bào tinh này sẽ biến thành những tế bào tinh trùng trưởng thành (tức là có khả năng thụ tinh). Các tế bào Sertoli ở cả trẻ nam lẫn nam giới trưởng thành đều có tác dụng nâng đỡ và bảo vệ các nguyên bào tinh về mặt cơ học.

Mỗi ống sinh tinh ở tinh hoàn của nam giới trưởng thành đều có một khoang rỗng ở giữa được nối với mào tinh hoàn và thừng tinh (cũng là một loại ống dẫn tinh). Các nguyên bào tinh phát triển thành tế bào tinh trùng dọc theo thành ống theo trình tự sau đây: nguyên bào tinh -> khoang chứa tinh -> tiền tinh trùng (tinh tử) -> tinh trùng.

Khi đã phát triển hoàn thiện, các tinh trùng sẽ đi vào các khoang rỗng của ống sinh tinh nói trên. Tiếp theo, các ống này sẽ co bóp nhẹ để đưa tinh trùng đến trung thất tinh hoàn, và từ đó tiếp tục di chuyển qua một hệ thống ống dẫn phức tạp bao gồm mạng tinh hoàn và các ống dẫn ly tâm (ống ra) đến mào tinh hoàn để dự trữ tạm thời.

Sau đó, chúng lại di chuyển qua mào tinh hoàn đến thừng tinh và được dự trữ ở túi tinh để chuẩn bị cho quá trình xuất tinh cùng với các chất lỏng khác trong tinh dịch. Trung bình một ngày, nam giới có thể sản xuất được khoảng 1 triệu tinh trùng.