Chọn sữa công thức nào tốt cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ?

Việc chọn sữa công thức nào tốt cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ sẽ phụ thuộc nhiều vào tình trạng thể chất của bé, và túi tiền của bố mẹ. Bố mẹ có thể tham khảo những thông tin về các loại sữa công thức cho trẻ sơ sinh đang có bán ngoài thị trường để biết rõ hơn và lựa chọn sữa cho trẻ sơ sinh phù hợp.

Vì một lý do nào đó mà bạn không thể cho bé bú sữa mẹ, thì sữa công thức (được làm từ sữa bò hoặc đậu nành) sẽ là lựa chọn thay thế gần như tốt nhất. Ở giai đoạn sơ sinh, hệ tiêu hóa của bé rất nhạy cảm, cơ thể lại cần nhiều chất dinh dưỡng để phát triển toàn diện. Vì vậy, việc lựa chọn sữa công thức cho bé sẽ là một vấn đề khiến nhiều bố mẹ phải đau đầu. Bố mẹ cần bắt đầu bằng những hiểu biết về các loại sữa công thức hiện có.

Phân loại sữa công thức cho trẻ sơ sinh

Có 3 loại sữa công thức chính sau:

• Sữa bò công thức (Cow’s milk formula): Hầu hết sữa công thức cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ được làm từ sữa bò đã biến đổi cho giống với sữa mẹ. Điều này làm sữa công thức có chứa một lượng các chất dinh dưỡng cân bằng, và giúp sữa dễ được tiêu hóa. Hầu hết các bé đều uống được sữa bò công thức. Những bé bị dị ứng với sữa bò sẽ phải dùng loại khác.
• Sữa công thức gốc đậu nành (Soy-based formula): Sữa công thức loại này có thể được dùng khi mẹ không muốn con hấp thụ đạm động vật, hoặc khi bé bị dị ứng với sữa bò, hay chất lactose. Tuy nhiên, một số bé dị ứng với sữa bò cũng dị ứng với cả sữa công thức gốc đậu nành.
• Sữa thủy phân protein (Hydrolysate formula formula): Loại sữa công thức này chứa protein đã được thủy phân một phần hoặc hoàn toàn, giúp các phân tử protein nhỏ hơn so với sữa bò hoặc sữa đậu nành. Loại sữa này dành riêng cho các bé không chịu được cả sữa bò công thức lẫn sữa gốc đậu nành, hoặc các bé bị dị ứng với protein. Nếu bé bị chàm bội nhiễm (eczema), bạn cũng có thể thử dùng loại sữa này.

Ngoài ra, còn có loại sữa công thức từ sữa dê, sữa đặc biệt dành cho các bé bị sinh non, hoặc có các vấn đề sức khỏe khác như sữa không chứa đường lactose, sữa dành cho bé bị rối loại trao đổi chất…Các chủng loại sữa khá phong phú sẽ giúp bố mẹ có thể lựa chọn sữa công thức nào tốt cho con dựa vào khả năng hấp thụ của bé, số tháng tuổi, bé có phải sinh non hay bé bị dị ứng gì.

Lưu ý: Bé không thể tiêu hóa sữa bò tươi thông thường khi dưới 1 tuổi.

Pha sữa công thức như thế nào cho đúng?

Sữa công thức có 3 dạng pha. Chọn dạng nào phụ thuộc vào túi tiền và mong muốn được tiện dụng của mẹ

• Sữa công thức bột: đây là dạng rẻ nhất. Mỗi muỗng bột sữa phải được pha với nước
• Sữa công thức lỏng cô đặc: dạng này cũng phải được pha với nước
• Sữa công thức pha sẵn: đây là dạng tiện dụng nhất cho mẹ vì không cần pha sữa với nước. Tuy nhiên đây cũng là loại đắt nhất.

Nếu chọn 1 trong 2 loại đầu tiên, bố mẹ phải nhớ tuân theo sát sao hướng dẫn pha trên hộp nhé.

Điều quan trọng mà bố mẹ cần lưu ý khi pha sữa công thức cho bé chính là:

• Dụng cụ pha sữa và bình sữa phải được tiệt trùng và được giữ gìn sạch sẽ. Sữa công thức rất dễ hỏng và không có khả năng kháng khuẩn như sữa mẹ.
• Tư thế cho bé bú rất quan trọng. Dù bé bú bình, mẹ cũng cần ôm bé vào lòng vì như vậy sẽ gia tăng các mối liên kết giữa mẹ và bé

Tôi có nên mua loại sữa công thức có thêm sắt không?

Câu trả lời là Có mẹ nhé! Bé cần sắt đề lớn và phát triển, nhất là trong giai đoạn sơ sinh. Nếu bạn đang không cho bé bú mẹ, thì sữa công thức có bổ sung sắt là cách dễ nhất để cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết này cho bé.

Vài loại sữa công thức còn có thêm DHA và ARA – 2 loại acid béo omega-3 có trong sữa mẹ, và một số thực phẩm khác như trứng, cá… Có nghiên cứu cho rằng bổ sung 2 acid béo này vào sữa công thức sẽ giúp trẻ có thị lực tốt, và phát triển trí não. Tuy nhiên cũng có nghiên cứu lại không cho thấy điều này.

Một số loại sữa khác, nhằm tạo ra tính đề kháng như sữa mẹ, còn có thêm prebiotic và probiotic – giúp bé tăng lợi khuẩn trong hệ tiêu hóa. Các nghiên cứu ban đầu đều cho thấy kết quả khả quan của chất này lên cơ thể bé, nhưng tác động về lâu dài của 2 chất này vẫn chưa được biết rõ.

Tôi có nên đổi nhãn hiệu sữa công thức khác không?

Đôi khi bạn buộc phải đổi sữa công thức bé bú. Nguyên nhân thường là do dị ứng với thành phần trong sữa, bé cần thêm sắt, hay quấy khóc, hoặc bị tiêu chảy.

Tuy nhiên tốt nhất bố mẹ hãy trung thành với một loại trước khi đổi sang loại khác, dù cho bé có vẻ không tiêu hóa tốt loại này. Những triệu chứng trên, cũng như những triệu chứng thông thường khác như trớ sữa, đầy hơi hay đau bụng colic thường do hệ tiêu hóa của bé chưa được hoàn thiện, ít khi liên quan đến sữa công thức.

Khi đó, việc đổi sữa khác để nhằm tìm ra loại sữa công thức nào tốt hơn sẽ không giải quyết được vấn đề, mà còn có thể khiến triệu chứng trầm trọng hơn. Do đó bố mẹ hãy dùng thử loại sữa công thức này ít nhất trong vài tuần trước khi đổi sang sữa cho trẻ sơ sinh khác.

Hãy đến bác sĩ ngay khi bé có một trong những triệu chứng sau:

• Da khô, đỏ, đóng vảy
• Tiêu chảy
• Bé mệt, yếu
• Bé bị nôn thốc