Chứng khó đọc ở trẻ em

Chứng khó đọc xảy ra khi bé gặp phải bất kì khó khăn nào trong quá trình đọc và thường mang tính di truyền. Chứng khó đọc là một rối loạn kéo dài suốt đời nhưng với sự giúp đỡ thích hợp, một số bé sẽ có thể đọc và viết tốt.

Chứng khó đọc là gì?

Chứng khó đọc (hay còn gọi là rối loạn khả năng đọc) xảy ra khi bé gặp phải bất kì khó khăn nào trong quá trình đọc, những bé này cũng thường gặp các vấn đề với các kỹ năng khác như chính tả, viết, phát âm. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến bé trong suốt cuộc đời, tuy nhiên tác động của nó có thể khác nhau trong mỗi giai đoạn phát triển của bé.

Chứng khó đọc không phải là một dạng rối loạn phát triển và trí tuệ, cũng không phải là dấu hiệu cho thấy trí thông minh thấp hoặc không muốn học. Mà trái lại, nếu có phương pháp điều trị thích hợp, bé có thể rất giỏi và thậm chí có thể trở thành thiên tài trong một số lịch vực như nghệ thuật, khoa học máy tính, thiết kế, toán, âm nhạc, thể thao, bán hàng, vật lý…

Chứng khó đọc xuất hiện do những nguyên nhân gì?

• Vấn đề về não: Các nghiên cứu chỉ ra rằng chứng khó đọc có nguyên nhân từ việc não gặp khó khăn trong việc nhận ra và giải mã các từ trong quá trình đọc. Ngoài ra, giải phẫu não cho thấy, thông thường, vùng planum temporale của não (đóng vai trò trong việc hiểu ngôn ngữ) ở bán cầu não trái lớn hơn ở bán cầu não phải. Tuy nhiên, đối với những bé có chứng khó đọc, vùng planum temporale này gần như bằng nhau ở 2 bán cầu não.
• Gen và di truyền: Chứng khó đọc thường mang tính di truyền. Nếu bé có chứng khó đọc thì cha mẹ hoặc một người họ hàng nào đó khác có thể đã có rối loạn này. Các nhà khoa học cũng đã tìm ra một số gen có liên quan đến các vấn đề về đọc và xử lý ngôn ngữ.

Biểu hiện của chứng khó đọc ra sao?

Chứng khó đọc ảnh hưởng khác nhau ở mỗi người và khác nhau ở mỗi độ tuổi. Dưới đây là một số dấu hiệu cảnh báo:

– Tuổi mẫu giáo

• Khó nhận ra những chữ cái trong bảng chữ cái tiếng việt.
• Khó phát âm chữ cái.
• Khó đánh vần.
• Khó phát âm chính xác các từ. Ví dụ như “đi học” nói thành “đọc hi”
• Khó học từ mới.
• Vốn từ vựng ít hơn những bé khác cùng tuổi.
• Khó học đếm hoặc nói các ngày trong tuần và các chuỗi từ thông thường khác.
• Khó khăn trong gieo vần.

– Tuổi tiểu học

• Khó đọc và viết theo chính tả.
• Lẫn lộn thứ tự các chữ cái, như viết “nă” thay vì “ăn”.
• Gặp vấn đề trong việc đọc thành tiếng với cách diễn đạt đúng giọng điệu.
• Khó khăn trong việc hiểu những gì vừa đọc.
• Khó nhớ các sự kiện và chữ số.
• Khó cầm bút chì, viết tay và phối hợp các vận động tinh.
• Khó dùng đúng ngữ pháp.
• Khó học các kỹ năng mới và những việc dựa nhiều vào sự ghi nhớ.
• Bị vấp váp bởi các vấn đề về từ ngữ trong môn toán.

Tuy nhiên, đôi khi các triệu chứng này của chứng khó đọc có thể bị nhầm lẫn với một số vấn đề khác như tăng động giảm chú ý, rối loạn xử lý thính giác, chứng khó viết, rối loạn khả năng làm toán, rối loạn chức năng điều hành.

Xem thêm:
Chẩn đoán và điều trị chứng khó đọc ở trẻ em
Khi con có chứng khó đọc, cha mẹ nên làm gì?