Điều trị vô sinh hiếm muộn như thế nào? Vô sinh hiếm muộn là điều chẳng ai mong muốn và là nỗi lo của nhiều cặp vợ chồng. Vô sinh là khi hai vợ chồng bạn mong muốn có con, chung sống với nhau bình thường, không sử dụng một biện pháp ngừa thai nào mà sau một năm vẫn không có thai. Còn hiếm muộn không phải hoàn toàn là do nguyên nhân từ phía người phụ nữ.
Do đó, để điều trị vô sinh hiếm muộn đạt hiệu quả, việc trang bị cho mình những kiến thức cơ bản và tìm hiểu kỹ về các vấn đề như đi khám để tìm ra nguyên nhân gây hiếm muộn, cách quan hệ để tăng khả năng thụ thai, chuẩn bị thể chất một cách tốt nhất,… là những điều rất quan trọng mà hai vợ chồng bạn nên cùng nhau thực hiện.
>> Xoay quanh vấn đề vô sinh, hiếm muộn ở nam giới
I. Nắm rõ kiến thức trước khi điều trị vô sinh hiếm muộn
1. Nguyên nhân gây hiếm muộn
Có nhiều nguyên nhân khiến nhiều cặp vợ chồng phải tiến hành điều trị vô sinh hiếm muộn, theo thống kê khoảng 40% nguyên nhân từ người chồng, 40% nguyên nhân từ người vợ và phần còn lại là do nguyên nhân từ cả hai vợ chồng.
Một vài nguyên nhân hiếm muộn ở nữ do sự rụng trứng, ống dẫn trứng, các bệnh ở tử cung, biến chứng ở âm đạo và một số yếu tố khác.
Sự hiếm muộn ở nam giới có nguyên nhân từ nhiều căn bệnh, trạng thái và yếu tố khác nhau. Trong đó bao gồm các nguyên nhân như các bệnh lý tại tinh hoàn, số lượng tinh dịch ít, chất lượng tinh trùng kém và sự di chuyển của tinh dịch quá chậm;…
Việc phát hiện ra nguyên nhân hiếm muộn đóng vai trò rất quan trọng để điều trị vô sinh hiếm muộn thành công và tăng khả năng thụ thai.
>> Tuổi tác có ảnh hưởng đến khả năng thụ thai?
>> Tác hại của thuốc lá có phải là nguyên nhân dẫn đến vô sinh nam?
>> Thừa cân béo phì ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe sinh sản phụ nữ?
Cần biết rõ nguyên nhân trước khi điều trị vô sinh hiếm muộn
2. Chuẩn bị thể chất sẵn sàng trước khi điều trị vô sinh hiếm muộn
Những cặp vợ chồng cưới nhau một thời gian mà vẫn chưa có con thường ở trong tình trạng lo lắng căng thẳng… Tuy nhiên, để tăng khả năng thụ thai, vợ chồng bạn phải thật bình tĩnh và hiểu rằng càng căng thẳng thì khả năng thụ thai càng giảm dần đi.
Hãy giữ tinh thần và thể chất trong tình trạng ổn định nhất và xây dựng chế độ ăn uống hợp lý, bởi lẽ việc thiếu cân hay thừa cân sẽ ảnh hưởng không ít đến tâm lý, sự tự tin và sức khỏe sinh sản.
Các nghiên cứu cho biết, phụ nữ béo phì sẽ ức chế quá trình rụng trứng, đồng thời “hủy hoại” các hormone sinh sản, làm giảm chức năng của buồng trứng, khiến quá trình thụ thai trở nên khó khăn, dẫn đến hiếm muộn và thậm chí là vô sinh. Kèm theo đó, béo phì sẽ khiến phụ nữ kém tự tin về vóc dáng và ngại làm “chuyện ấy”.
Hãy đưa cơ thể về mức cân đối, những người thừa cân hay béo phì hãy giảm cân ngay lập tức còn những người đang ở chế độ gầy thiếu cân thì cần bổ sung dinh dưỡng để có đủ sức khỏe và tăng khả năng thụ thai. Đồng thời, hãy giảm rượu bia, thuốc lá, cẩn thận với các loại thuốc, kiểm tra sức khỏe định kỳ, “nói không” với stress, giao hợp đúng thời điểm,…những bí quyết này sẽ giúp bạn có tin vui trong thời gian sớm nhất.
>> Vì sức khỏe của con, hãy tập thể dục trước khi mang thai
>> Để sinh con khỏe mạnh, đàn ông cần chuẩn bị gì trước khi vợ mang thai?
3. Cách quan hệ để tăng khả năng thụ thai
Cách quan hệ đúng có thể giúp tăng khả năng thụ thai. Các bác sĩ sản khoa khuyên rằng, các cặp vợ chồng nên quan hệ tình dục thường xuyên về đêm sẽ có nhiều khả năng thụ thai hơn, vì tinh trùng có thể sống 72 giờ trong môi trường của cơ quan sinh dục nữ kể từ khi xuất tinh vào âm đạo.
Đồng thời vợ chồng cần phải kiên nhẫn tìm hiểu kỹ hơn để đảm bảo có những kiến thức đúng đắn về vấn đề này: cách tính ngày rụng trứng, nên quan hệ khi nào, thời điểm nào dễ thụ thai nhất, tư thế dễ thụ thai,… và giữ “cậu nhỏ” luôn mát mẻ. Chúng sẽ giúp vợ chồng bạn sớm có tin vui đấy!
>> Cách tính ngày rụng trứng để quan hệ hiệu quả, sớm nhận tin vui
Thời điểm và tư thế quan hệ tình dục của 2 bạn có đúng?
4. Khám vô sinh, hiếm muộn như thế nào?
Thường sau 1 năm chung sống và không dùng các biện pháp tránh thai mà không có dấu hiệu có thai thì nên đi gặp thầy thuốc. Hiện nay, tỷ lệ vô sinh ở Việt Nam đang có xu hướng gia tăng. Tuy nhiên, vì ngần ngại mà nhiều cặp vợ chồng vẫn chưa chủ động đi khám và điều trị vô sinh hiếm muộn tại các cơ sở y tế chuyên khoa.
Mekhonghoanhao xin giới thiệu toàn bộ quy trình khám và điều trị vô sinh hiếm muộn để vợ chồng bạn có sự hình dung cụ thể về việc này và giúp những cặp vợ chồng đang có ý định khám chữa bệnh không cảm thấy bỡ ngỡ. Lưu ý, tỷ lệ vô sinh ở nam và nữ giới là ngang nhau vì vậy cả hai vợ chồng đều phải đi khám.
Những người đi khám hiếm muộn thường được chỉ định làm tinh dịch đồ để biết chất lượng tinh dịch thế nào,… Ngoài ra, nếu sau khi khám sơ bộ, bệnh nhân đủ tiêu chuẩn chẩn đoán hiếm muộn và đủ điều kiện điều trị, hai vợ chồng sẽ được làm hồ sơ bệnh mới và chỉ định làm một số xét nghiệm phù hợp. Dưới đây là một số phương pháp điều trị vô sinh hiếm muộn, chị em tham khảo.
II. Điều trị vô sinh hiếm muộn – Thụ tinh trong ống nghiệm
1. Quy trình thụ tinh trong ống nghiệm IVF
Thụ tinh trong ống nghiệm là phương pháp thụ tinh mà trứng và tinh trùng được thụ tinh trong ống nghiệm bên ngoài cơ thể, tạo thành phôi. Phôi được nuôi từ 2 – 5 ngày, sau đó chuyển vào trong buồng tử cung của người vợ.
Điều trị vô sinh hiếm muộn bằng phương pháp này có tỷ lệ thành công từ 30% – 40%. Thụ tinh trong ống nghiệm thường được áp dụng sau khi kỹ thuật hỗ trợ sinh sản đã thất bại, dành cho những cặp vợ chồng không thể thụ tinh cho trứng bằng phương pháp tự nhiên.
>> Tìm hiểu phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm – IVF
>> Hành trình thực tê của quy trình thụ tinh trong ống nghiệm
>> Kinh nghiệm thực tế ngày chuyển phôi, chị em nên biết!
Điều trị vô sinh hiếm muộn bằng phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm
2. Dinh dưỡng khi điều trị vô sinh hiếm muộn bằng phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm
Việc dưỡng thai, chăm sóc người mẹ có thai bằng phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm không có gì quá đặc biệt so với các trường hợp có thai bình thường khác.
Tuy nhiên, để thụ tinh trong ống nghiệm thành công, dinh dưỡng đầy đủ và đa dạng là điều rất quan trọng. Mẹ nên xây dựng một chế độ dinh dưỡng, ăn, ngủ, nghỉ khoa học trong suốt quá trình mang thai, đồng thời tuân thủ lịch khám thai đều đặn: hàng tuần, tháng, quý…để kịp thời phát hiện những biểu hiện bất thường ở thai nhi.
Bên cạnh đó khi điều trị vô sinh hiếm muộn bằng phương pháp này, mẹ bầu cần tuân thủ nghiêm ngặt việc tái khám cũng như các chỉ định bác sĩ để đảm bảo sự phát triển của thai nhi và sức khỏe của mình. Việc bổ sung các loại vitamin cần thiết trong thai kỳ, khoáng chất,… cũng góp phần rất lớn cho thai nhi ra đời được khỏe mạnh.
>> Thụ tinh trong ống nghiệm: Vợ chồng nên ăn gì trong thời gian kích trứng?
III. Các phương pháp điều trị vô sinh hiếm muộn khác
Không phải trường hợp vô sinh, hiếm muộn nào cũng tìm ra nguyên nhân, tình trạng các cặp vợ chồng bị vô sinh không rõ nguyên nhân không phải là hiếm. Thậm chí có những cặp vợ chồng hiếm muộn khi đi khám sản phụ khoa được kết luận hoàn toàn khỏe mạnh nhưng cũng chưa thể có con theo cách tự nhiên cho dù đã lấy nhau trong nhiều năm.
Ngày nay, y học hiện đại đã nghiên cứu ra nhiều phương pháp điều trị vô sinh hiếm muộn khác như thụ tinh nhân tạo IUI, tiêm tinh trùng vào bào tương trứng – ICSI, cảm ứng rụng trứng, phương pháp GIFT (chuyển hợp tử trong ống dẫn trứng), phương pháp ZIFT (chuyển hợp tử trong ống dẫn trứng), hiến trứng, phôi và tinh trùng, chiết suất tinh trùng từ tinh hoàn hoặc mào tinh,…
Mỗi phương pháp điều trị vô sinh hiếm muộn lại có những ưu nhược điểm riêng và có thể phù hợp với từng cặp đôi khác nhau, do đó vợ chồng bạn hãy tham khảo tư vấn của bác sĩ để biết phương pháp nào phù hợp nhất với mình nhé.
Các phương pháp iều trị vô sinh hiếm muộn ngày càng đa dạng
1. Thụ tinh nhân tạo IUI
Điều trị vô sinh hiếm muộn bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo: Tinh trùng được làm sạch, sau đó được bơm trực tiếp vào tử cung của người phụ nữ thông qua một ống thông. Nếu chọn phương pháp này, bạn sẽ phải uống thuốc hỗ trợ khả năng sinh sản.
Phương pháp này thích hợp cho những cặp vợ chồng mà người vợ có khả năng sinh sản bình thường nhưng người chồng lại có tinh trùng chất lượng thấp hoặc di chuyển chậm.
Điều trị vô sinh hiếm muộn bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo có hiệu quả không cao, chỉ từ 5-25%. Bên cạnh đó, nếu không may, bạn sẽ phải đối mặt với tác dụng và rủi ro như: chảy máu âm đạo, đau trong âm đạo, đa thai, nhiễm trùng…
>> Phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung – IUI
2. Tiêm tinh trùng vào bào tương trứng – ICSI
Tiêm tinh trùng vào bào tương trứng là một trong những phương pháp dễ thành công nhất trong việc điều trị vô sinh hiếm muộn ở nam và được dùng trong các ca bệnh mà người đàn ông có số lượng tinh trùng rất thấp, có thể sản xuất rất ít tinh trùng chất lượng, sự di chuyển của tinh trùng có vấn đề hoặc có chất diệt tinh trùng trong tinh dịch.
Trường hợp người nam bị tắc ống dẫn tinh hoặc đã bị thắt ống dẫn tinh từ trước cũng có thể áp dụng phương pháp điều trị vô sinh hiếm muộn này. Phương pháp ICSI được sử dụng như một phần trong quy trình thụ tinh nhân tạo, với một tinh trùng được bơm trực tiếp vào trứng.
>> Tìm hiểu phương pháp tiêm tinh trùng vào bào tương trứng – ICSI
3. Cảm ứng rụng trứng
Nếu thời điểm rụng trứng của một phụ nữ không xảy ra một cách tự nhiên hoặc vào những thời điểm lộn xộn, có thể do hội chứng đa nang buồng trứng, tuyến yên bất thường, do u lành tính ở tuyến yên, mãn kinh sớm hoặc có tiền sử lao động quá sức và thiếu dinh dưỡng.
Phương pháp điều trị vô sinh hiếm muộn tối ưu trong trường hợp này là cảm ứng rụng trứng. Người nữ được tiêm hàng loạt hormone kích thích sinh trưởng trứng và rụng trứng. Khi trứng rụng, thụ tinh tự nhiên sẽ đậu thai.
>> Tìm hiểu phương pháp cảm ứng rụng trứng – OI
Điều trị vô sinh hiếm muộn ở nữ bằng phương pháp cảm ứng rụng trứng
4. Phương pháp GIFT (Chuyển hợp tử trong ống dẫn trứng)
Những bệnh nhân sử dụng phương pháp GIFT (Chuyển hợp tử trong ống dẫn trứng) có thể bị bệnh lạc nội mạc tử cung, rối loạn tử cung và một vài chứng vô sinh ở nam giới, tuy nhiên phương pháp điều trị vô sinh hiếm muộn này không dùng cho người gặp vấn đề ở ống dẫn trứng.
Phương pháp GIFT khá giống với thụ tinh trong ống nghiệm, ngoại trừ việc khi trứng và tinh trùng được chiết xuất, chúng sẽ được đẩy vào ống dẫn trứng để hiện tượng thụ tinh xảy ra tại đây.
>> Phương pháp chuyển giao tử vào ống dẫn trứng – GIFT
5. Phương pháp ZIFT (Chuyển hợp tử trong ống dẫn trứng)
Phương pháp ZIFT (Chuyển hợp tử trong ống dẫn trứng) thường sử dụng cho người bị lạc nội mạc tử cung, rối loạn tử cung và người nam không gặp vấn đề gì về chất lượng và hình thái tinh trùng. Người nữ cũng cần không gặp vấn đề gì về ống dẫn trứng.
Phương pháp ZIFT cũng khá giống với thụ tinh trong ống nghiệm, chỉ khác là trứng đã thụ tinh được đưa trực tiếp vào ống dẫn trứng thay vì tử cung.
>> Chuyển hợp tử vào ống dẫn trứng – ZIFT
6. Chiết suất tinh trùng từ tinh hoàn hoặc mào tinh
Phương pháp chiết suất tinh trùng từ tinh hoàn hoặc mào tinh dành cho những người đàn ông có rất ít tinh trùng hoặc tinh trùng bị dị tật, hoặc bị tắc thừng tinh. Phương pháp điều trị vô sinh hiếm muộn này cũng dành cho những người không thể xuất tinh, đôi khi vì bị liệt hoặc các bệnh lý khác. Sử dụng một kim, tinh trùng được tách khỏi mào tinh hoặc lấy trực tiếp từ tinh hoàn, sau đó sử dụng cách thụ tinh trong ống nghiệm hoặc các phương pháp tương tự.
>> Phương pháp chiết suất tinh trùng hữu hiệu khi người đàn ông “bị trục trặc”
7. Hiến trứng, phôi và tinh trùng
Phương pháp hiến trứng, phôi và tinh trùng dùng trong trường hợp nếu một phụ nữ trên 40 tuổi hoặc bị suy buồng trứng do điều trị ung thư hoặc bệnh khác, hoặc đàn ông không sản xuất tinh trùng, sử dụng trứng hoặc tinh trùng, thậm chí là phôi từ nguồn hiến tặng cũng có thể là giải pháp.
>> Hiến trứng, phôi và tinh trùng như thế nào?
8. Mang thai hộ
Trong trường hợp người phụ nữ bị mắc bệnh hoặc dị tật nào đó khiến tử cung không thể nuôi giữ thai thì giải pháp cuối cùng là nhờ người mang thai hộ. Cũng nhờ phương pháp thụ tinh ống nghiệm hoặc bơm tinh trùng vào bào tương trứng, trứng và tinh trùng của hai vợ chồng sẽ được thụ tinh trong phòng thí nghiệm, sau đó phôi sẽ được cấy vào tử cung của người phụ nữ khác để họ mang thai hộ.
III. Tâm lý – tài chính
1. Tâm lý vợ chồng khi hiếm muộn con cái
Hiếm muộn đường con cái thường khiến các cặp vợ chồng cảm thấy thất vọng, chán nản. Khi gặp hoàn cảnh này, người phụ nữ thường nhìn thẳng vào vấn đề và dễ dàng chia sẻ cảm xúc với người khác để tìm kiếm lời khuyên, sự động viên, an ủi. Họ cũng thường tìm tòi những kiến thức trên sách báo để tìm hiểu, giải tỏa lo lắng của mình.
Tuy nhiên, đàn ông thì lại có xu hướng suy nghĩ độc lập, không dễ dàng bộc lộ cảm xúc và luôn cố gắng không để chuyện gia đình ảnh hưởng đến các khía cạnh khác trong cuộc sống. Cũng chính vì đặc điểm tâm lý này, người vợ dễ cảm thấy hụt hẫng và tự hỏi liệu chồng có quan tâm lo lắng vấn đề chung hay không, từ đó dẫn đến nguy cơ nảy sinh mâu thuẫn.
Khi hai vợ chồng bạn gặp những vấn đề về vô sinh hiếm muộn, hãy chuẩn bị tinh thần để đối diện với thực tế. Bí quyết giúp vợ chồng bạn vượt qua thời điểm khó khăn này là tập trung vào những điều tích cực, làm những việc yêu thích hoặc tham gia một hoạt động mới mẻ nào đó.
2. Chuẩn bị tài chính
Vấn đề tài chính trong điều trị hiếm muộn không chỉ là mối lo lắng của mỗi cặp vợ chồng mà còn là sự cân nhắc, e ngại của các bác sĩ trước khi ra chỉ định điều trị. So với thu nhập trung bình thì con số này vẫn là gánh nặng của hầu hết các cặp vợ chồng hiếm muộn.
Hiện tại điều trị vô sinh hiếm muộn vẫn chưa có trong danh mục chi trả của Bảo hiểm y tế, thuốc môi trường và vật tư tiêu hao hầu hết đều phải nhập từ nước ngoài về.
Tuy nhiên, các cặp vợ chồng hiếm muộn, hoặc có nguy cơ hiếm muộn nên đi khám sớm, đừng vì lý do tài chính mà ngần ngại suy nghĩ quá lâu vì có thể bỏ lỡ giai đoạn “vàng” trong điều trị vô sinh hiếm muộn, và nếu cứ chờ đến khi chuẩn bị đủ tài chính rồi mới thực hiện thì có khả năng lúc đó không còn cơ hội điều trị nữa. Và không phải ai hiếm muộn cũng cần phải thực hiện các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tốn kém, đã có nhiều trường hợp chỉ cần bác sĩ tư vấn, hỗ trợ thuốc nhẹ nhàng, tốn ít chi phí mà vẫn đạt được kết quả như mong muốn.