Sự phát triển của trẻ 4 -5 tuổi về khả năng tương tác xã hội cũng có nhiều chuyển biến tích cực, các bé bắt đầu kết bạn và còn có cả bạn thân nữa cơ, nhưng thường là bạn đồng giới. Hãy tạo điều kiện để bé phát triển khả năng tương tác xã hội ngay khi còn bé các mẹ nhé!
Câu chuyện của bé:
Không biết các bạn 4 -5 tuổi khác như thế nào chứ khả năng tương tác xã hội của tớ ở giai đoạn này có nhiều tiến bộ tích cực lắm, để tớ kể cho các bạn nghe nhé!
Hôm nay là một ngày hết sức đặc biệt của tớ. Mẹ cho phép tớ mời bạn Bi học chung lớp mẫu giáo và là bạn thân nhất của tớ đến chơi. Ngoài ra anh Đen ở sát nhà tớ cũng qua chơi cùng nữa. Tớ đã mặc đồ thật đẹp đứng sẵn ngay cửa đợi hai bạn đến chơi. Bi hôm nay mặc quần soóc xanh và áo lính thủy màu xanh. Còn anh Đen ăn mặc cũng bảnh hơn mọi hôm một tẹo. Tớ hiên ngang dẫn hai bạn vào phòng mình chơi và khoe đủ thứ trong phòng luôn.
- Đây là bộ đồ chơi siêu nhân. Còn kia là chồng sách để tớ học đấy.
Ba đứa tớ ngồi bệt xuống nền nhà và bắt đầu tháo lắp các loại đồ chơi.
- Bin có nhiều xe ô tô đẹp quá.
Bi khen làm tớ phổng cả lỗ mũi luôn ^^. Thi thoảng tớ bắt chước cách ông chắp hai tay sau lưng rồi cúi người đi lom khom trong phòng khiến hai bạn cười nắc nẻ. Mỗi khi chơi xong món đồ nào, anh Đen đều mang lại thùng cất và nói rằng: “Đồ chơi của Bin đẹp quá. Đen cất đi để nó không bị lạc”. Ôi, mẹ nghe thấy chắc vui lắm đây vì tớ toàn vứt đồ chơi lung tung à. Từ giờ tớ sẽ học anh Đen mà cất đồ chơi cẩn thận hơn. Bi chẳng thèm chơi ô tô với tớ mà chỉ chúi mũi vào đống sách nhiều tranh ảnh thôi. Anh Đen cũng thể, chỉ một lát là anh ấy cũng bỏ tớ mà chơi cùng Bi.
- Trả sách em đây.
Khả năng tương tác xã hội của bé 4 -5 tuổi
Tớ giật lại cuốn sách từ tay anh Đen và xô anh ấy ngã ra nền nhà. May mà mẹ tớ chạy lại ngăn cản một cuộc ẩu đả có thể xảy ra.
- Con làm anh Đen đau rồi. Lại còn giật sách nữa. Con làm như vậy không tốt chút nào. Con mau xin lỗi anh Đen đi.
Tớ xìu mặt xuống vì mình có làm gì sai đâu. Nhưng nhìn mẹ sợ lắm nên tớ đành xin lỗi. Hóa ra tớ có lỗi rồi. Nếu mẹ không nói tớ làm thế là sai, là làm cho anh Đen đau nên mới bắt tớ xin lỗi thì tớ cứ tưởng mẹ nói tớ là người xấu. Thì ra là hành động của tớ là sai chứ tớ không phải tớ là người xấu nhé. Tớ thích mẹ lắm vì mỗi lần tớ làm gì sai là mẹ đều giải thích rất rõ lý do mặc dù có la và phạt tớ, nhờ vậy mà tớ phân biệt được đúng sai đó.
- Con nhìn bạn Bi chơi ngoan không kìa. Ban nãy các con chơi cùng nhau vui vẻ làm mẹ cũng vui lắm đấy.
Oa, hóa ra mẹ thích chúng tớ chơi cùng nhau, cười đùa ầm ĩ cả nhà chứ không thích tớ giật đồ từ tay bạn.
- Em xin lỗi. Anh Đen lấy cuốn mặt trăng và con gấu này này.
Đen cười tít mắt khoe núm đồng tiền mới dễ mến làm sao. Nhưng thời gian qua rất nhanh, chỉ một chốc là đến giờ các bạn phải về nhà ăn cơm. Nhìn các bạn đi về làm tớ buồn ơi là buồn.
- Mẹ ơi, để con dọn bàn ăn nhé.
Tớ lon ton chạy lại phụ mẹ lấy chén, may mà không có cái nào bị rơi xuống đất cả.
- Bin ngoan quá. Hôm nay chơi vui cùng bạn lại còn biết giúp mẹ nữa.
Còn gì vui bằng một bữa ăn đầm ấm bên cạnh bố mẹ và nghe mẹ kể cho bố là mình có nhiều bạn bè và ai cũng thích chơi với mình nhỉ.
Tuần sau, bố mẹ dẫn tớ và anh Hai đi chơi biển. Biết tớ hay bắt chước, mẹ dặn rằng anh Hai lớn tuổi hơn nên tớ không nên bắt chước những gì anh làm vì tớ còn nhỏ lắm, có nhiều việc chưa thích hợp hoặc rất khó để tớ làm. Mẹ còn dặn tớ không được tranh giành, cãi nhau với anh vì lúc nào mẹ cũng phải giải quyết mâu thuẫn cho hai anh em, thế là không ngoan đâu. Hi…lâu lâu tớ mới quậy anh Hai một lần mà ^^ (tớ nghĩ thầm trong bụng). Đôi khi hai anh em tớ có mâu thuẫn chút chút nhưng bọn tớ vẫn thương yêu nhau lắm, chỉ tại tớ buồn nên kiếm chuyện quậy anh thôi ^^. Thỉnh thoảng bố mẹ vẫn dẫn hai anh em tớ đi chơi xa như thế để tình anh em thắm thiết hơn và cũng cho chúng tớ không gian mới để khám phá những điều mới lạ.
Tóm tắt: Khả năng tương tác xã hội của trẻ 4 -5 tuổi
Sự phát triển của trẻ 4 -5 tuổi về khả năng tương tác xã hội sẽ có nhiều thay đổi tích cực đấy:
- Muốn làm hài lòng bạn bè.
- Muốn được giống như bạn.
- Chịu chấp nhận các nguyên tắc hơn
- Thích hát, nhảy và chơi trò chơi phân vai.
- Thể hiện tính độc lập nhiều hơn và có thể tự qua nhà hàng xóm chơi.
Nếu bé đi học thì bé sẽ tự chọn trong lớp những người bạn bé thích chơi, bé có thể có bạn thân (thường là đồng giới). Bé sẽ thích khoe với bạn mình bố mẹ này, nhà mình, những đồ chơi bé có, nó khiến bé tự hào. Bạn chỉ cần tạo ra một bầu không khí chào đón đầy ấm áp chứ đồ chơi đẹp hay đắt tiền chẳng hề quan trọng với lứa tuổi này. Bé sẽ không chỉ chơi đâu, mà còn chịu ảnh hưởng suy nghĩ và hành động từ bạn đấy. Vì vậy, nếu bỗng nhiên bé nói hoặc làm những việc bạn chưa dạy bao giờ thì đó là lúc bé nhận ra có những giá trị khác, ý kiến khác ngoài bố mẹ và bé chỉ muốn thử những khám phá này thôi. Đây là dấu hiệu tích cực để biết bé đang học về quyền và giới hạn của mình trong tương tác xã hội. Vì vậy, bố mẹ cần tâm lý bày tỏ thái độ phản đối và giải thích với bé ý nghĩa hành động bé làm, về cảm giác của bố mẹ về hành động khác lạ một cách bình tĩnh. Bố mẹ phản ứng quá mạnh hay tức giận sẽ làm bé tiếp tục những hành vi không tốt này đấy, trừ phi bé lặp lại quá nhiều lần thì bố mẹ có thể phạt hình phạt Time-out (mặc kệ bé và và lờ bé đi trong vài phút).
Nếu bé không đi học thì bố mẹ có thể cho bé chơi với hàng xóm sàn sàn tuổi con hoặc tổ chức cho con gặp gỡ bạn tại công viên, sân chơi hay tại các lớp năng khiếu ở nhà văn hóa.
Ở tuổi này, bé cũng hay bắt chước anh chị mình và làm anh chị bực mình vì bé cầm đồ chơi, sách vở hay bàn học của anh chị. Bố mẹ hãy tổ chức những chuyến tham quan, dã ngoại, dù ngắn trong ngày để khiến các bé xích lại gần nhau hơn nhé.
- Shelov, SP & Altmann TR, (eds) 2014, Caring for your baby and young child Birth to Age 5, 6th edn, Bantam books, USA. Page 410
- Social and emotional growth: older preschoolers. Tham khảo tại: <http://raisingchildren.net.au/articles/social_and_emotional_age_4_to_5_pbs.html>. [Ngày 9 tháng 10 năm 2014]
- Child development: 4-5 years. Tham khảo tại: <http://www.cyh.com/HealthTopics/HealthTopicDetails.aspx?p=114&np=122&id=1870#1.[Ngày 9 tháng 10 năm 2014]